Bu yazımızda Türk Ceza Kanunu’nun 108.maddesinde “Hürriyete Karşı Suçlar” suçlar arasında tanımlanan cebir suçu, bu suçun unsurları, cezası ve diğer detaylar hakkında bilgiler verdik.
Cebir Suçu Nedir?
Cebir suçu; bir kişinin diğerine karşı fiziksel güç uygulayarak o kişiyi herhangi bir eyleme zorlamak olarak tanımlanmaktadır.
Cebir suçundaki temel durum, güç kullanarak ya da bir eylemde bulunarak karşısındaki insanın iradesini ve özgürlüğünü kısıtlamaktadır.
Yani gerek fiziksel şiddet ile kişinin fikrini değiştirmeye çalışmak; gerekse herhangi bir madde ( uyuşturucu, ilaç vs. ) vererek kişin iradesine hükmetmeye çalışmak her ikisi de cebir suçunu oluşturmaktadır.
Cebir Suçunun Unsurları
5237 sayılı TCK m.108’e göre cebir suçundan bahsedilmesi için aşağıdaki durumların oluşması beklenir.
- Mağduru bir şeyi yapmaya zorlama.
- Mağduru bir şeyi yapmamaya zorlama: Örneğin, vadesi gelen çeki bankaya vereceğini söyleyen alacaklıyı bundan vazgeçirmek için darp etmek “bir şeyi yapmamaya zorlama” şeklinde cebir suçu olarak nitelendirilir.
- Bir şeyin yapılmasına müsaade etmesi için mağduru zorlama: Örneğin, başkasının tarlasına ürün ekmek isteyen kişinin, tarla sahibini darp ederek bu eylemi yapmasına müsade etmeye zorlaması cebir suçunu oluşturur.
Cebir suçunun asıl unsuru “maddi cebir” yani fiziksel zorlamadır. Manevi cebir, yani bir şahsı tehdit ederek cebir suçunun oluşması mümkün değildir.
Cebir suçunun kamu görevlisine karşı işlenmesi halinde görevi yaptırmamak için direnme suçu oluşur.
TCK 108. maddesinde düzenlenen suç yerleşmiş ilkeye göre, tamamlayıcı nitelikte olan bir suçtur. Bu sebeble cebir suçu cexza kanunundaki başka bir suçun unsurunu oluşturuyorsa, fail ayrı olarak cebir suçundan cezalandırılmaz.
Cebir Suçunun Cezası
Cebir suçunun cezası, kasten yaralama suçundan dolayı verilecek cezanın belli bir oranda artırılmasından oluşur. (TCK m.108):
- Bir şeyi yapması veya yapmaması ya da kendisinin yapmasına müsaade etmesi için bir kişiye karşı cebir kullanılması halinde, kasten yaralama suçundan verilecek ceza üçte birinden yarısına kadar artırılarak hükmolunur.
Kasten yaralama suçu, 5237 sayılı TCK’nın 86 ve 87. maddelerinde tanzim edilmiştir. Cebir suçundan verilecek ceza tespit edilirken önce bu maddelere göre failin cezası belirlenir, belirlenen ceza cebir suçu nedeniyle 1/3 oranından 1/2 oranına kadar arttırılır.
Cebir Suçunda Adli Para Cezası
Cebir suçu sebebiyle verilen hapis cezası 1 yıl veya altında olduğunda hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.
Cebir Suçunda Erteleme
Cebir suçu cezasının 2 yıl veya altında belirlendiği hallerde hapis cezasının ertelenmesi mümkündür.
Cebir Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Şikayet Süresi
Cebir suçu, şikayete tabi suçlar arasında olmadığından savcılık makamınca resen soruşturulur, bu suçlara dair herhangi bir şikayet süresi yoktur.
Zamanaşımı
Cebir suçunun basit halinde (TCK m.86/1) suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
Uzlaşma
Cebir suçu, uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir.
Cebir Suçunda Görevli Mahkeme
Cebir suçu ile ilgili yargılama yapma görevi, işlenen yaralama fiilinin niteliğine göre asliye ceza mahkemesi veya ağır ceza mahkemesi tarafından yerine getirilir.
Cebir Suçu Örnek Yargıtay Kararı
Mağduru bir şey yapmamaya zorlama.
Yargıtay 3. Ceza Dairesi -07.07.2015 gün, 3785/24048
- Cebir Suçu
- Türk Ceza Kanunu 108. Madde
Sanığın aleyhine icra takibi yapan müşteki avukatı taşınmazları üzerindeki haczi kaldırmasını talep ettiği müşteki avukatın bu hususu kabul etmemesi nedeniyle müştekiyi buna zorlamak için yaraladığı, eylemin 5237 sayılı TCK’nın 108/1. maddesindeki cebir suçunu oluşturduğu ve söz konusu madde uygulanarak cezanın artırılması gerektiği gözetilmede yazılı şekilde eksik ceza tayini,…
Cebi Suçu Hakkında Sık Sorulan Sorular
Maddi ve manevi cebir ne demek?
Maddi cebir, kişiyi bir şeyi yapması ya da yapmaması için fiziksel zor kullanmaktır. Maddi cebir suçunda kasten yaralama suçundan da bahsedilir. Manevi cebir ise kişiyi tehdit etmektir fakat bu cebir suçunu oluşturmaz.
Cebir hukukta ne anlama gelir?
Hukukta cebir, failin mağdura karşı bir şeyi yapması ya da yapmaması adına fiziki güç kullanması suretiyle suç işlemesidir.
