Tehdit, bir kişinin başka bir kişiye karşı haksız fiil işleyeceğini ya da zarar vereceğini bildirmesidir. Tehdit eylemi bir suç olarak TCK 106. maddede düzenlenmiştir. Tehdit suçu dendiğinde akla ilk gelen sözlü şekilde tehdit olsa da suç yalnızca bu şekilde oluşmaz.
Yazılı şekilde tehdit etmek ya da davranışlarla tehdit ettiğini göstermek şeklinde de tehdit suçu işlenebilir. Oldukça ciddi bir suç olan tehdit suçu nedeniyle hapis cezası alınabilir. Bu nedenle bu suç nedeniyle yargılanan kişilerin bir ceza avukatı ile çalışması faydalı olacaktır.
Basit Tehdit Suçu
Tehdit suçu kanunda basit tehdit suçu ve nitelikli tehdit suçu olmak üzere iki farklı şekilde düzenlenmiştir. Tehdit suçunun basit hali, mağdura zarar verileceğinin iletilmesi olarak işlenir. Basit tehdit suçu iki şekilde işlenebilir; yaşam hakkına karşı ve mülkiyet hakkına karşı zarar verileceğinin iletilmesi. Yaşam hakkına yönelik basit tehdit suçu bir kişiyi öldürmekle ya da yaralamakla tehdit etmek sonucunda meydana gelmektedir. Bu durumda uygulanacak olan ceza kanuna göre 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
Basit tehdit suçunun mülkiyet hakkına yönelik olarak işlenmesi de mümkündür. Failin taşınır ya da taşınmaz bir mala zarar vereceğini ya da malı yok edeceğini belirtmesi durumunda mülkiyet hakkına karşı işlenen tehdit suçu oluşur. Bu durumda da uygulanacak olan ceza 6 ay ve daha kısa süreli hapis cezasıdır. Ayrıca adli para cezası da uygulanabilir.
Nitelikli Tehdit Suçu
TCK 106. maddede tehdit suçunun nitelikli hali de düzenlenmişti. Nitelikli hallerden bir ya da birkaçının gerçekleşmesi durumunda suçun basit şekline göre daha uzun süreli bir hapis cezası verilecektir. Nitelikli hallerin ortak özelliği tehdidin şiddetini artırmasıdır. Kanunda, tehdidin şiddeti arttığından uygulanacak olan cezanın da artması uygun görülmüştür.
Kanunda belirtilen nitelikli haller şunlardır;
- Suçun silahla işlenmesi
- Suçun birden çok kişiyle birlikte işlenmesi
- Suçun tanınmayacak bir hale girerek, özel işaretlerle ya da imzasız mektupla işlenmesi.
- Suçun bir suç örgütünün korkutucu gücünden faydalanarak işlenmesi.
Nitelikli tehdit suçu, basit şekle göre daha ağır cezalandırılır. Yukarıda sayılan nitelikli hallerden bir ya da birkaçı mevcutsa fail hakkında 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına karar verilir.
Tehdit Suçunun Unsurları
Suç inceleme yönteminde maddi unsur ve manevi unsur olmak üzere ikili ayrım yapılarak unsurlar incelenir. Suçun maddi unsurları; korunan hukuki değer, fail, mağdur ve fiildir.
Tehdit suçunda korunan hukuki değer mağdurun iç huzurudur. Suçun işleniş biçimi ve tehdidin içeriğine göre korunan hukuki değerin daha geniş kapsamlı değerlendirilmesi de mümkündür.
Örneğin ev yakma tehdidinde mülkiyet hakkı, öldürme tehdidinde ise yaşam hakkı da korunan hukuki değerler arasında yer alacaktır. Suçun faili ve mağduru herkes olabilir, özgü suç değildir. Fiil ise mağdura endişe veren, iç huzurunu bozan derecede bir zararın verileceğinin iletilmesidir.
Tehdit suçunun manevi unsuru ise kasttır. Yani bu suç taksirle işlenemez. Davada suçun kasten işlendiğinin tespiti bu sebeple önemlidir. Sanık davada suçu bilerek ve isteyerek işlemediğini ispat ederse ceza almaz.
Tehdit Suçu Şikayet Süresi
Tehdit suçunun niteliğine göre şikayete tabi olup olmadığı da değişmektedir. Tehdit suçunun mülkiyet hakkına yönelik olarak işlenen basit hali şikayete tabidir. Bu durumda mağdur şikayetçi olmadıkça soruşturmak başlatılamaz ve tehdit eden kişi hakkında ceza uygulanamaz.
Mülkiyete yönelik tehditte şikayet süresi 6 aydır. Tehdidin gerçekleştiği tarihten itibaren 6 aylık sürenin geçmesiyle birlikte şikayet hakkı düşer. Ancak yaşam hakkına karşı işlenen basit hali ile nitelikli haller şikayete tabi değildir. Bu durumlarda herhangi bir şikayet ya da ihbar olmasa dahi kamu düzeni gereğince tehdidin varlığı öğrenildiğinde savcılık tarafından re’sen soruşturma başlatılır.
Tehdit Suçu Şikayetten Vazgeçme
Tehdit suçunda, yalnızca mülkiyete yönelik olarak işlenmesi halinde şikayete tabilik durumundan bahsedilebilir. Bu nedenle şikayetten vazgeçme de mülkiyete yönelik tehdit suçu için sonuç doğurur. Mülkiyetine zarar verilmekle tehdit edilen mağdur şikayetinden vazgeçerse tehdit eden kişi hakkında açılan soruşturma ya da kovuşturma sonlanır ve hiçbir ceza uygulanmaz.
Şikayetten vazgeçme mağdurun kendi inisiyatifiyle olabileceği gibi uzlaşma sonucunda da gerçekleşebilir. Ancak yaşam yönelik tehdit suçu ve nitelikli tehdit suçu şikayete tabi olmadığından şikayetten vazgeçme bu şekilde bir sonuç doğurmaz. Bu durumda şikayetten vazgeçmenin kanunen bir etkisi olmasa da uygulamada uygulanacak cezanın alt sınırdan verilmesinde etkili olduğu görülmektedir.
Tehdit Suçu Uzlaşma
Uzlaşma, tarafların aralarında bir karşılık olarak ya da olmaksızın anlaşması sonucunda ceza yargılamasının sonlandırılmasını ya da cezada indirim uygulanmasını hedefleyen bir kurumdur. Bu sayede mahkeme yükünün azaltılması ve mağdurun zararının giderilmesi amaçlanır. Kanunda hangi suçlarda uzlaştırma uygulanacağı belirtilmiştir. Uzlaşma kapsamındaki suçlarda soruşturma ve kovuşturma aşamalarından önce taraflar arasında görüşmeler yaptırılır. Mağdurun zararını karşılamasını, failin ise ceza almamasını ya da daha az ceza almasını hedefleyen bu prosedür uygulanmadan kovuşturma ve soruşturma başlamaz. Ancak taraflar görüşüp anlaşamazsa yargı süreci devam eder.
Tehdit suçu da uzlaştırma kapsamındaki suçlardandır. Bu nedenle kovuşturma ve soruşturma aşamalarından önce fail ile mağdur bir araya getirilir ve uzlaştırılmaya çalışılır. Uzlaştırma sürecinde bir ceza avukatı tarafından temsil edilmek hak kaybı yaşamamak adına önemlidir.
Tehdit Suçunun Cezası Nedir?
Tehdit suçunun cezası basit şekilde işlenmesine, nitelikli şekilde işlenmesine göre ya da yöneldiği hukuki değere göre değişebilmektedir. Mülkiyet hakkına yönelen basit tehdit suçunun cezası 6 aya kadar hapis cezasıdır. Yaşam hakkına yönelen tehdit suçunun cezası ise 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
Nitelikli tehdit suçunda suçun basit şekline göre daha ağır ceza uygulanmaktadır. Çünkü bu hallerde tehdidin etkileri ağırlaşmaktadır. Nitelikli haller mevcutsa fail hakkında 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası uygulanır.
Sözlü Tehdidin Cezası Nedir?
Suçun sözlü şekilde işlenmesi cezayı artırmayı gerektiren nitelikli bir hal olmadığı gibi ceza indirimi sağlayan bir hal de değildir. Sözlü tehdit durumunda diğer nitelikli hallerden biri gerçekleşmediyse basit şekle uygulanacak olan ceza uygulanır. Burada da sözün mülkiyet hakkına mı yaşam hakkına mı yöneldiğine bakılıp ceza ona göre uygulanacaktır. Nitelikli haller sözlü tehditte gerçekleştiyse nitelikli suç için belirlenen hapis cezası uygulanır. Bu durumlarda uygulanacak olan cezalar yazımızın önceki kısımlarında belirtilmiştir. Kısacası tehdidin sözlü ya da yazılı işlenmesinin cezanın miktarında etkisi yoktur.
Mesajla Tehditin Cezası Nedir?
Tehdidin mesajla gerçekleşmesi cezayı etkileyen bir durum değildir. Yani mesajla tehdidin cezası, suçun mesaj yoluyla işlenmesinden bağımsız olarak belirlenecektir. Mesaj yoluyla tehdit, nitelikli hal olmasa da benzer bir iletişim aracı olan mektup belli şartlar altında tehdit suçunun nitelikli halini oluşturabilir. Tehdit eğer imzasız mektup aracılığı ile işlendiyse nitelikli hal ortaya çıkmış olur. Çünkü bu durumda tehdit edilen kişide daha fazla korku yaratmak amaçlanmıştır. Bu durumda uygulanacak olan ceza miktarı da artacaktır. Basit şekil ve nitelikli şekil için belirlenen cezalar yazımızın önceki kısımlarında bulunduğundan yeniden bahsedilmeyecektir.
Tehdit Suçunda Zamanaşımı
Tehdit suçunda zamanaşımı süresi şikayete tabi olma ve olmama durumlarında değişiklik gösterir. Şikayete tabi olan malvarlığına karşı işlenen basit tehdit suçunda şikayet süresi 6 aydır. 6 ayın geçmesi ile birlikte şikayet herhangi bir etki doğurmaz, şikayet hakkı düşer. Sürenin dolmasıyla hukuki işlem başlatılamaz ve fail cezalandırılamaz.
Şikayete tabi olmayan yaşam hakkına karşı işlenen basit tehdit suçu ve nitelikli tehdit suçunda ise zamanaşımı süresi 8 yıldır. 8 yıl içerisinde soruşturma tamamlanmaz ise fail ceza almaz. Yani zamanaşımı süresi dolduğunda dava düşer.