Sovtaj bedeli, kaza sonrası hurdaya (perte) ayrılan aracın hasarlı ve pert durumu dikkate alınarak tespit edilen değeridir. Sovtaj bedeli hesaplaması da yine aracın kaza öncesindeki değeri ile pert değeri arasındaki farkın bulunması ile hesaplanır. Bu şeklide sigorta şirketinin ödemesi gereken giderler kısmen de olsa azalmaktadır.
Sovtaj Bedeli Nasıl Hesaplanır?
Sovtaj bedellerinin hesaplanmasında belli başlı aşamalar takip edilir. Zaman zaman da 2 – 3 ay gibi uzun bir süreçlerden geçebilmektedir. Bu bedelin hesaplanmasında takip edilen adımlar genel hatları ile özetle aşağıdaki gibidir.
1- Hasar Tespitinin Yapılması
Sovtaj bedelinin hesaplanabilmesi için öncelikle hasar tespitinin yapılması gerekir. Bu aşamada uygulamada daha çok ekspertiz raporu olarak da bilinir. Sovtaj sürecinin başlayıp başlamayacağı da bu aşama da belirlenir. Bu konuda görevlendirilen eksper kaza sonrasında araçta detaylı bir incelemede bulunur. Tamir masrafları, hasar durumu, aracın piyasa değeri gibi farklı veriler dikkate alınması sonucu; Aracın tamirinin ekonomik olup olmayacağı, daha anlaşılabilir şekilde ifade etmek gerekirse perte ayrılıp ayrılmayacağına karar verilir.
Araç perte ayrılmayacak, tamirinin mümkün olduğu ve daha ekonomik olduğu anlaşılması halinde sovtaj bedelinin hesaplamasına gerek duyulmaz ve sigorta poliçesine göre rutin diğer işlemlere geçilir. Aracın tamirinin mümkün olmaması veya eksper tarafından ekonomik görülmemesi yönünde rapor düzenlenmesi halinde diğer aşamalara geçilir.
Bu aşamada dikkate alınan en önemli veri aracın tamir masraflarının, aracın rayiç bedelinin %70 ve daha fazlası tutarında hesaplanmasıdır. Bu oranda bir hesaplama yapılması durumunda araç pert sayılır.
2- Sovtaj Tekliflerinin Alınması
Tahmin edebileceğiniz gibi yukarıda hasar tespitinin yapılması aşaması meydana gelen bütün kazalarda takip edilmesi gereken bir süreçtir. Esasen sovtaj hesaplaması bu aşamadan sonra başlar.
Perte yani hurdaya ayrılmasına karar verilen araç için sigorta şirketi sovtaj ve hurda alıcılarından gerekli teklifleri alır. Bu teklifler sonrasında en yüksek verilen teklif sovtaj bedeli olarak kayıtlara geçer bu bedel hasar durumu, aracın marka ve modeli, daha önceki kazaları ve hatta kaza anındaki mevcut kilometre bilgilerine göre değişiklik gösterebilir.
3- Sovtaj Bedelinin Hesaplanması
Yukarıd sıralamış olduğumuz aşamaların tamamlanmasından sonra sovtaj bedelinin hesaplanması için gerekli tüm veriler elde edilmiş sayılır. Bu aşamada ise aracın rayiç bedelinden yukarıda alınan ve satılan teklif bedeli düşülür. Dilerseniz Bunu bir örnekle açıklayalım.
Örnek Sovtaj Bedelinin Hesaplaması
Aracın Rayiç Bedeli : 1.000.000 TL
Tamir Masrafları : 800.000 TL (Perte ayrılması için gerekli aracın rayiç bedelinin %70’i aşılmış)
Verilen En Yüksek Sovtaj Teklifi : 300.000 TL
Hesaplanan Sovtaj Bedeli : 1.000.000 – 300.000 = 700.000 TL
Konu ile ilgili olması nedeniyle dilerseniz; Araç Değer Kaybı Hesaplama Başlıklı yazımızı da inceleyebilirsiniz.
Sovtaj Bedeli Kime Ödenir?
Sovtaj hesaplaması yapılırken yukarıda sıralamış olduğumuz tüm bu aşamalar sigorta şirketi tarafından yerine getirilir. Tüm Bu aşamaların tamamlanmasından sonra hesaplanan net tutar sigortalıya ödenir. Bu aşamaların tamamı sigorta şirketi tarafından yerine getirildiğinden ilk olarak hesaplanan sovtaj değeri, en yüksek teklif veren sovtaj firması tarafından sigorta şirketine ödenir.
Pert Farkı Tazminatı Kimden Alınır?
Yapmış olduğumuz hesaplama işleminden de anlaşılacağı üzere bazı durumlarda sigorta şirketinin yapacağı ödeme aracın rayiç bedelinin altında olabilmektedir. Bu durumda doğal olarak pert farkı tazminatı kimden alınır? Sorusu gündeme gelir. Pert farkı tazminatı aracın rayiç bedelinden az olması halinde sigorta şirketine karşı dava açılabilerek alınabilir. Bu durumda görevli Mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesidir.
Pert Araç Parası Kaç Günde Yatar?
Görüldüğü gibi sovtaj bedeli hesaplaması belirli aşamalar ile gerçekleştirilir. Bu süreç aracın hasar durumuna, marka veya modeline göre 1 – 2 ay sürebilmektedir. Ancak tüm bu işlemler tamamlandıktan sonra 15 gün ile 1 ay içerisinde pert araç parası sigortalının hesabına yatar. Kaza gününden itibaren bir süre belirtmek gerekirse 2 – 4 aylık bir süreci kapsayabilir.
Pert Olan Araç Sahibine Kalabilir Mi?
Sigortalının bu yönde bir talebi bulunması halinde pert olan aracın araç sahibine kalması mümkündür. Sigortalının herhangi bir talebi bulunmaması halinde sigorta poliçesinde aksi yönde bir hüküm yer almadığı sürece pert olan araç sigorta şirketine kalır. Sigorta sahibinin aracın kendisinde kalmasını talep etmesi halinde sovtaj bedelinin kendisine ödemeyeceğini unutmamak gerekir.
Sovtaj Zorunlu Mu?
Meydana gelen kazadan dolayı aracın perte ayrılmasına karar verilmemesi durumunda sovtaj bedelinin hesaplanması zorunlu değildir. Aksi durumda sigorta şirketinin ödeyeceği miktarın ve sigortalının alacağının hesaplanması için sovtaj hesaplaması zorunludur.
Sovtaj İhalesi Kaç Gün Sürer?
Sovtaj ihalesinin kaç gün süreceği konusunda kesin bir süre belirtmek çok zordur. Kapalı teklif usulü ile yapılan ihalenin sona ermesi ile en yüksek bedeli veren sovtaj firmasına araç teslim edilir. Bu süreç ortalama 10 – 15 gün sürebilmektedir. Bu süreç E-Sovtaj web sitesinden daha detaylı bir şekilde takip edilebilir.
Sovtaj Bedeli Neden Düşer?
Sovtaj bedelinin düşmesi yukarıda belirtmiş olduğumuz sigortalının aracı kendisinin hasarlı ve pert şekilde almak istemesi halinde söz konusu olur. Bu durumda sigorta şirketi bu bedeli kendisi alarak ödeme yapar.
Aracım Pert Oldu Ne Kadar Alırım?
Pet olan araç medeniyle sigortalıya ne kadar ödeme yapılabileceğinin bilinmesi için sovtaj bedeli hesaplaması başlığı altında yer alan verilerin eksiksiz ve tam bir şekilde belirlenmesi gerekir. Aracın rayiç bedeli ile sovtaj bedeli bilinmeksizin aracım pert oldu ne kadar alırım sorusuna net bir cevap vermemiz olanaksızdır.
Sovtaj Bedeli Kime Aittir?
Araç sahibinin pert aracı bu hali ile almak istemesi halinde bu bedel sigorta şirketine aittir. Aksi durumlarda ise gerekli hesaplama işlemlerinden sonra sovtaj bedelleri düşülerek araç sahibine ödenir. Her ne kadar sigortalıya ödenecek miktara etki etse de; Sonuç itibariyle bu bedelin sigorta şirketine ait olduğunu söylemek daha doğru olacaktır.
