Tehiri icra uygulamada daha çok icranın geri bırakılması olarak bilinen bir hukuki işlemdir. İcra takiplerinde alacağın bir mahkeme kararına dayandırılması durumunda söz konusu mahkeme kararının kesinleşmesinden sonra devam etmek üzere icra takibinin durdurulmasıdır.
Takibin yapıldığı İcra Müdürlüğü veya icra mahkemesi bu yönde bir talep olmaksızın re’sen bu yönde bir karar veremezler. Bu nedenle borçlunun tehiri icra dilekçesi ile gerekli başvurusunu yapması gerekir. Bu konuda yazımızın sonunda paylaşacağımız dilekçe örneği üzerinde gerekli uyarlamaları yaparak icranın geri bırakılması talebinde bulunabilirsiniz.
Tehiri İcra Nedir?
Tehiri icranın yasal dayanağını 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunumuz oluşturur. İcra ve İflas kanunumuzun 36. Maddesinde yer alan hükme göre tehiri icrayı aşağıdaki gibi tanımlayabiliriz.
“İcra takibine konu olan ilama karşı temyiz ya da istinaf kanun yoluna başvurulması halinde borçlunun haczedilen mal veya eşya değerinde banka kefaleti göstermesi halinde icra mahkemesinin kararı ile icra müdürlüğünce icranın geri bırakılması”
Tehiri İcra Şartları
Borçlu tarafından yapılan bütün icranın geri bırakılması kararları kabul görmez. Bunun için öncelikle bir takım şartların oluşması gerekir. Uygulamada sık karşılaşılan ve talebin reddine sebebiyet verecek tehiri icra şartlarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz.
- İcra müdürlüğünde takibe konu olan borç bir mahkeme kararına dayanmalıdır. (ilamlı takip)
- Bu mahkeme kararının kesinleşmemiş olması ve karar için istinaf ya da temyiz hakkının kullanılıyor olması gerekir.
- Devam eden icra takibindeki alacağın tamamı ya da mahkemece belirlenen kısmı için teminat gösterilmesi gerekir.
- Takibin yapılmış olduğu icra müdürlüğüne gerekli teminatın gösterilebilmesi için “mehil vesikası” talep edilmelidir.
- Tüm bu işlemler tamamlandıktan sonra borçlu tehiri icra dilekçesi ile başvurusunu yapmalıdır.
Tehiri İcra Talebi Nasıl Yapılır?
Tehiri icra kararı alınabilmesi için birbirinden farklı usul ve esaslarda hukuki işlemler gerçekleştirilir. Baştan sona takip etmeniz gereken hukuki işlemleri ise genel hatları ile aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
Temyiz / İstinaf Kanun Yoluna Başvuru
Tehiri icra yoluna başvurabilmenin en önemli koşulu icra takibine konu olan mahkeme kararının kesinleşmemiş olması ve borçlu bu karar karşı davanın niteliğine göre istinaf veya temyiz kanun yoluna başvurmalıdır. Kararın temyiz veya istinaf yoluna başvurmadan kesinleşmesi halinde icranın geri bırakılması kararı alınması mümkün değildir. Bu tehiri icra şartları arasında en önemli husustur.
Ödeme Emrinin Alınması
Yukarıda bahsetmiş olduğumuz mahkeme kararına istinaden başlatılan icra takibi nedeniyle düzenlenen ödeme emrinin tarafımıza tebliğ edildikten sonra icranın geri bırakılması konusunda gerekli başvurulan yapılmaya başlanır. İcra ve İflas Kanunumuzun 36. Maddesinde ödeme emrinin tebliğinden sonra bu konuda bir süre belirtilmemiştir.
Ancak yargı kararları genellikle satış, haciz veya tahliye işleminden önce bu başvurunun yapılması gerektiğini savunur. Devamında farklı hukuki süreçlerinde bulunması nedeniyle tehiri icra talebinin ödeme emrinin tebliğ alınmasında itibaren geciktirilmeksizin yapılması tavsiye olunur.
Tehiri İcrada Teminat Gösterilmesi
Tehiri icra talebinde bulunurken mahkemeye bu konuda teminat gösterilmesi zorunludur. Bu teminat takibe konu olan mal veya eşyanın değerinde para veya taşınır rehini veya banka teminatı da olabilir. Bu husus çoğunlukla talepten sonra icra mahkemesince takdir olunur. Ancak genellikle hacze konu malın değerindedir. Bu teminat tehiri icra başvurusunda gösterilmemişse mahkeme takdir olunan miktar üzerinden teminat gösterilmesi için borçluya uygun bir süre verir. Mahkemenin belirtmiş olduğu teminat süresinde gösterilmesi halinde icranın geri bırakılmasına karar verilme. Mahkeme teminatı yetersiz görmesi halinde borçluya ek süre verebilir.
Gerekli diğer koşulların oluşması ve mahkemece gösterilen teminatın yeterli görülmesi halinde icra mahkemesi tarafından tehiri icra kararı verilir. İlgili icra müdürlüğüne gönderilen bu karar sonrası, karar tarihi itibariyle bütün haciz, tahliye veya satış gibi işlemler durur.
Mehil Vesikası Nedir?
Tehiri icra kararının alınması kadar geçecek sürede icranın veya satışın durdurulması için icra müdürlüğünden talep edilen belgedir. Niteliği itibariyle borçluya icranın geri bırakılması kararı alabilmesi için veya bu yönde hakkını kullanabilmesi için tanınan bir süredir. Bu süre genellikle 60 gün olup gerek görülmesi halinde borçluya bu konuda 30 günlük ek süre verilebilir.
Tehiri İcra Süresi
İ.İ.K. md 36’da icranın geri bırakılması konusunda gerekli tüm düzenlemeler yapılmış ise de tehiri icra süresi bakımından bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Ancak hukukçu olarak bu talebin ödeme emrinin alınmasından hemen sonra yapılmasını düşünüyoruz. Haciz hatta satış aşamasına gelindikten sonra yapılacak bir talep sonrası başvuru icra mahkemesi tarafından bu hakkın kötüye kullanıldığı yönünde kanaat oluşturabilir. Buna karşın Yargıtay ilgili hukuk daireleri tehiri icra talebinin satış işlemine kadar bütün aşamalarda yapılabileceğini belirtmektedir.
Tehiri İcra Kararından Sonra Ne Olur?
Tehiri icra kararının en önelli sonucu icra takibinin durmasıdır. Karardan sonra haciz, tahliye veya satış gibi bütün cebri icra işlemleri kendiliğinden durur. İcranın geri bırakılması kararları geriye dönük bir şekilde etki yaratmaz. Örneğin karardan önce haciz işlemi gerçekleşmiş ise bu karar haczin kaldırılacağı sonucunu doğurmaz. Ancak haciz sonrasında satış yapılmadan icranın geri bırakılmasına karar verilmesi durumunda bu aşamada satış işleminin yapılması söz konusu olamaz.
Tehiri İcra Kararı Kaldırılabilir Mi?
İcranın geri bırakılması kararı kesin nitelikle olmayıp alacaklı tarafından yasal ve geçerli gerekçeler ileri sürülerek kararın kaldırılması talep edilebilir. İcranın geri bırakılması kararına itiraz çoğunlukla teminatın yetersiz görülmesi iddiasına dayanır. Bunun haricinde; İcra takibine konu mahkeme kararının kesinleşmesi veya kanun yoluna başvurunun zamanında yapılmamış iddiası ile tehiri icra kararının kaldırılması talep edilebilir. Bu yönde yapılan talepler de yine daha önce kararı veren İcra Mahkemesince incelenerek karara bağlanır.
Kesin Karara Karşı Tehiri İcra Kararı Alınır Mı?
İcra ve İflas Kanunumuzun 36. Maddesinde de belirtildiği üzere, tehiri icra kararı alınabilmesinin temel koşulu kesinleşmemiş olan mahkeme kararına karşı davanın niteliğine göre temyiz veya istinaf kanun yolu hakkının kullanılmış olması gerektiğidir. Bu nedenle kesin nitelikteki mahkeme kararlarının yerine getirilmesi için cebri icra yoluna başvurulmasının önünde bir engel yoktur. Diğer bir ifade ile kesin karara karşı tehiri icra kararı alınması mevcut düzenlemelerimize göre mümkün değildir.
Tehiri İcra Talep Dilekçesi
… İCRA HUKUK MAHKEMESİNE
Talepte Bulunan (Borçlu)
Adı Soyadı : (Borçlunun Açık Kimlik Bilgileri)
Adres : …
Davalı (Alacaklı)
Adı Soyadı : …
Adres : …
İCRA TAKİP DOSYASI : … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyası
TALEP KONUSU : İcranın Geri Bırakılması (Tehiri İcra)
AÇIKLAMALAR :
- Yukarıda açık kimlik ve adres bilgileri yazılı alacaklı …, … mahkemesinin … tarih … esas ve … sayılı kararına dayanarak hakkımda ilamlı icra takibi başlatmıştır. Başlatılan icra takibine dayanılarak … İcra müdürlüğü tarafından … tarihinde ödeme emri tarafıma tebliğ edilmiştir.
- İcra Takibine konu olan … Mahkemesinin kararına karşı yasal süreler içerisinde … tarihinde temyiz / istinaf başvurusunda bulunulması üzerine ilgili mahkeme tarafından kanunun yoluna başvuru için dosya … hukuk dairesine gönderilmiştir.
- İcra ve İflas Kanunumuzun 36. Maddesinde yer alan hüküm gereği alacaklının da haklarının koruması ve güvence altına alınması için mahkemenizce takdir olunacak teminatı göstermeye hazırız.
- İcra takibine konu olan mahkeme kararının üst mahkeme tarafından bozulması durumda; İcra Müdürlüğünce cebri icra adına yapılacak işlemler telafisi zor hatta imkansız zararlara yol açacağı kesindir. Bu nedenle icranın geri bırakılması kararının verilmesi gerekmektedir.
SONUÇ VE TALEP :
Yukarıda detaylarını belirmiş olduğumuz nedenlerden ötürü, icra takibine konu mahkeme kararına karşı temyiz / istinaf başvurusu yapılmış olduğundan ve kararın bu şekilde henüz kesinleşmemiş olduğundan, icranın geri bırakılmasına (tehiri icra) karar verilmesi arz ve talep olunur. (Tarih)
BORÇLU
İmza
HUKUKU NEDENLER : İcra ve İflas Kanununun 36 ve devamı maddeleri
DELİLLER :
- … İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyası
- İstinaf / Temyiz başvurusuna ilişkin dilekçe ve belgeler
- Teminat mektubu
- Ve diğer yasal deliller
İcranın Geri Bırakılması Dilekçesi Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tehiri icra talebi genellikle duruşmasız bir şekilde karara bağlanır. Bu nedenle yasal gerekçelerin tehiri icra talep dilekçesinde eksiksiz bir şekilde gösterilmesi ve dava dilekçesine eklenmesi gerekir. Yukarıda hazırlamış olduğumuz icranın geri bırakılması talep dilekçesi tam olarak ihtiyaca cevap verebilecek nitelikte değildir. Örnek olarak hazırlanmış olduğundan mevcut koşullar altında gerekli uyarlamaların yapılması veya bu konuda hukuki destek alınması borçlunun lehine olacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Tehiri İcra İçin Teminat Ne Kadar?
Bunun için İcra ve İflas Kanunumuzun 36. Maddesinde genel bir miktar belirlenmemiştir. Her ne kadar borçlu açısından icra takibinin devamı halinde telafisi güç veya imkansız sonuçların doğmasına bağlı olarak icranın geri bırakılması kararı verilse de; alacaklının da bir takım hakları koruma altına alınmıştır. Genellikle takibe konu olan borcun tamamı göz önüne alınarak bir teminat gösterilmesi gerekebilir. Mahkemece teminatın yeterli görülmesi halinde tehiri icra kararı verilir. Yeterli görülmemesi halinde ise takdir edilecek miktar üzerinden teminatın tamamlanması için borçluya ek süre verilebilir.
Teminatsız Tehiri İcra Olur Mu?
İcranın geri bırakılması kararı alınabilmesi için borçlunun teminat göstermesi zorunludur. Teminat göstermeksizin yapılacak başvurular reddedilir. Teminat alınmaksızın verilecek bir icranın geri bırakılması kararı alacaklının mağduriyetine yol açabilecektir. Bu nedenle icranın geri bırakılması kararı alınırken borçludan genellikle takibe konu borç miktarı kadar veya mahkemece takdir edilecek miktarda nakit ya da banka teminat mektubu hatta benzer güvence araçları ile teminat talep edilir.
Tehiri İcra İle Hacizler Kalkar Mı?
Tehiri icra kararları kural olarak geriye dönük bir şekilde sonuç doğurmaz. Bu nedenle icranın geri bırakılması kararından önce gerçekleşmiş bir haciz işlemi bu kararın alınmasından sonra kaldırılmaz. Buna karşın tehiri icra kararından sonra bütün icra takip işlemleri duracağından hacze konu malların satış gibi işlemleri yapılamaz. Borçlunun icranın kaldırılmasını talep etmesi ancak diğer hukuki gerekçelere dayandırılmalıdır.
UYAP Üzerinden Tehiri İcra Talebi Nasıl Yapılır?
UYAP Vatandaş Portal veya Avukat Portal aracılığı ile farklı birçok hukuki işlemlerimizi yerine getirebiliriz. İcra takibinin başlatılması, yeni hukuk davalarının açılması, icra takibine itiraz veya temyiz / istinaf kanun yoluna başvuru gibi hukuki işlemlerde dahildir. Uyap üzerinden de tehiri icra talebi yapılması mümkün olup, bunun için hukuk dava açılış sekmesinden gerekli yönlendirmelerin yapılması ve tehiri icra dilekçesinin ilgili İcra Mahkemesine gönderilmesi mümkündür. Ancak tüm işlemlerin yerine getirilebilmesi için elektronik imza sahibi olunması gerekir.
Tehiri İcra Talebi Reddedilir Mi?
İcra Mahkemelerinden bulunacak diğer taleplerde olduğu gibi tehiri icra talebinin de reddedilmesi mümkündür. Genellikle kanun yoluna başvurulmaması, icra takibine konu kararın kesinleşmesinden sonra talep edilmesi veya teminatın gösterilmemesi ya da yetersiz görülmesi icranın geri bırakılması kararlarının reddedilmesi nedenlerin başında gelir. Bu red kararlarına karşı borçlunun 10 günlük yasal süre içerisinde istinaf kanun yoluna başvurması mümkün olsa da; Bu yönde yapılacak incelemeler boyunca icra takipleri durmaz.
Takip Kesinleştikten Sonra Tehiri İcra Kararı Alınır Mı?
Tehiri İcra kararları kural olarak kesinleşmemiş ve temyiz / istinaf kanun yoluna başvurulmuş kararlara dayanılarak başlatılan icra takiplerinde mümkündür. Bu nedenle takibin kesinleşmesinden sonra tehiri icra kararı alınması İ.İ.K.’nun 36 ve devamı maddeleri gereğince mümkün değildir.
