Adam dövmenin cezası 5237 sayılı Türk Ceza Kanunumuzda; kasten yaralama (TCK 86) ve Neticesi sebebiyle ağırlaşmış kasten yaralama (TCK 87) maddelerinde düzenlenmiştir.
Kasten yaralama suçları günlük hayatta daha çok adam dövme suçu olarak da tabir edilir. Bizde bu yazımızda TCK 86 ve TCK 87 maddeleri hakkında bilgi verirken konumuzun daha anlaşılabilir olması açısından adam dövme cezası ve adam yaralama cezası gibi kavramları kullanmayı tercih ettik.
Adam Dövme Suçu Nasıl Oluşur?
“Dövme” kelime anlamı itibariyle “darp etme” anlamına gelir. Meydana gelen darp olayından dolayı kişinin yaralanması da kaçınılmazdır. Adam dövme suçu daha çok TCK 86 maddesinde yer alan basit yaralama suçunda kullanılan bir tabirdir. Adam dövmenin cezasıbelirlenirken de TCK 86 maddesi dikkate alınır. TCK 86/1 maddesinde yapılan tanıma göre;
“Bir başkasının vücuduna acı veren ya da kişinin sağlığının veya algılama yeteneğinin bozulmasına neden olma”
Fiilleri kasten yaralama olarak kabul edilmiştir.
Adam Dövmenin Cezası Nedir?
Ceza kanunumuzda kasten yaralama suçu olarak yer alan adam dövme suçunda mağdur ile fail arasındaki akrabalık ilişkisi, mağdurun yaralanma niteliği veya yaralamada kullanılan araç-gereçlere göre adam dövmenin cezası da değişiklik gösterir.
Adam Dövmenin Basit Yaralanma İle Neticelenmesi (Basit Yaralama)
Suçun TCK 86/3 maddesi dışında kalan durumlar basit yaralama olarak kabul edilir. Bu durumda nitelikli haller dışında kalan durumlarda adam dövmenin cezası 4 aydan 1 yıla kadar hapis cezası veya adli para cezasıdır.
Adam Dövme Suçunda Nitelikli Haller ve Cezası
Adam dövme günlük kullanılan bir tabir olması nedeniyle oldukça geniş bir kavramdır. Aşağıdaki durumlar suçun nitelikli ve daha ağır cezayı gerektiren hali olarak kabul edilir.
- Altsoy, üstsoy, kardeş veya eşe karşı kasten yaralama
- Beden veya Ruh bakımından kendini savunamayacak kişilere karşı kasten yaralama
- Kamu görevlisine karşı kasten yaralama
- Kamu görevlisinin sahip olduğu nüfusun kötüye kullanılması suretiyle kasten yaralama
- Silahla kasten yaralama
Yukarıda sıralamış olduğumuz durumlar nitelikli adam dövmenin cezası kapsamındadır. Bu durumda fail hakkında TCK 86/1 maddesi gereğince verilecek olan ceza yarı oranında attırılır.
Sopa İle Adam Dövmenin Cezası
Kasten yaralama veya adam dövme fiilleri genellikle sopa veya benzeri araçlarla işlenen bir suçtur. Sopa ile adam dövmek yukarıda sıralamış olduğumuz TCK 86/3-e maddesinde yer alan “silah ile kasten yaralama” suçunu oluşturur. Yerleşik Yargıtay içtihatları ile yerel mahkemeler yaralama suçlarında sopa veya benzeri araçları silahtan sayılır alet olarak kabul etmektedir. Bu durumda sopa ile adam dövmenin cezası yaralamanın niteliğine göre; TCK 86/1 ve TCK 86/2 maddesine göre verilecek olan cezanın yarı oranında arttırılması ile belirlenir.
Adam Dövmenin Cezası Kaç Yıldır?
Suçun nitelikli halleri ve failin yaralanmasına göre belirlenecek adam dövmenin cezasıdeğişiklik gösterir. Genel olarak TCK 86 ve TCK 87 maddelerinde suçun belirlenmesinde aşağıdaki kriterler göz önüne alınır.
- Mağdurun yaralanması vücuduna acı verecek yada sağlığı ile algılama yeteneğinin bozulması şeklinde gerçekleşmesi halinde verilecek olan ceza 1 yıl ile 3 yıl arasında hapis cezasıdır.
- Mağdur yine yukarıda belirtmiş olduğumuz şekilde yaralanması; Ancak TCK 86/3 maddesinde yer alan durumların gerçekleşmesi veya mağdur ile fail arasında bu şekilde bir akrabalık ilişkisi bulunması halinde 1 yıl ve 3 yıl arasında verilecek olan ceza yarı oranında arttırılır.
- Mağdurun yaralanması “basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde hafif olması halinde ise; 4 ay ile 1 yıl arasında hapis cezası verilir.
- Son olarak mağdurun yine basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde yaralanması; Ancak TCK 86/3 maddesinde yer alan durumların gerçekleşmesi halinde 4 ay ile 1 yıl arasındaki hapis cezası yine yarı oranında arttırılır.
Adam Dövmenin Cezası Nasıl Belirlenir?
Dilerseniz adam dövmenin cezası belirlenirken uygulanan kuralları bir örnek ile açıklayalım. TCK 87/3-a maddesinde yer alan akrabalık ilişkisinin bulunmadığı iki arkadaş arasında meydana gelen kavga olayında mağdurun basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde yaralanması halinde verilecek olan ceza 4 ay ile 1 yıl arasında hapis cezasıdır. Buna karşın suçun faili ile mağduru arasında eş, kardeş, veya alt-üstsoy ilişkisi bulunması halinde, yarı oranında artırım yapılması sonucu verilecek olan ceza 6 ay ile 1,5 yıl arasında hapis cezasıdır.
Yukarıda belirtmiş olduğumuz ceza miktarlarının belirlenmesinde “iyi hal indirimi” veya diğer indirim nedenleri dikkate alınmamıştır.
Adam Dövmenin Cezası Belirlenirken İndirim Uygulanır Mı?
Kasten yaralama suçunun cezası belirlenirken uygulanması mümkün olan ceza indirimleri aynı şekilde adam dövme cezası belirlenirken de uygulanabilir. TCK 86 ve TCK 87 maddeleri için uygulanması mümkün olan indirim nedenlerini aşağıdaki gibi özetleyebiliriz.
Adam Dövme Cezası Belirlenirken Takdiri İndirim
Yıllardır tartışma konusu olan takdiri indirim Türk Ceza Kanunumuzun 62. Maddesinde düzenlenmiştir. Takdiri indirim adam dövme cezalarında da uygulanması mümkündür. Takdiri indirim uygulanırken;
- Failin geçmişi
- Sosyal ilişkileri
- Yargılama süreci ve yargılama sırasında göstermiş olduğu pişmanlık
- Fail hakkında verilecek olan cezanın gelecekteki etkileri, gibi hususlar dikkate alınır.
Adam Dövme Suçunda Haksız Tahrik
Kasten yaralama suçlarında sık uygulanan bir başka indirim nedeni ise haksız tahriktir. Meydana gelen yaralama olayında mağdur tarafından faile yönelik bir haksız tahrik söz konusu olduğunda, adam dövmenin cezası belirlenirken; 1/4 ile 3/4 oranları arasında tahrik indirimi uygulanır. Haksız tahrik küfür veya ağır hakaret şeklinde olabileceği gibi karşılıklı kasten yaralama durumlarında da uygulanması mümkündür.
Tahrik Sonucu Adam Dövmenin Cezası Nedir?
Tahrik sonucu adam dövmenin cezası belirlenirken öncelikle; “Adam Dövmenin Cezası Kaç Yıldır?” başlığı altında belirttiğimiz durumlardan hangisinin gerçekleştiğinin tespit edilmesi gerekir. Buna göre tespit edilecek cezanın belirlenmesinden sonra mahkeme hakiminin takdirine göre; 1/4 ile 3/4 oranlarında indirim uygulanır. Örneğin basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek ölçüde yaralanmalarda 6 ay hapis cezası verilmesi durumunda tahrik indiriminin 3/4 oranında uygulandığını düşündüğümüzde son olarak verilecek olan cezanın 4,5 ay ceza indirimi yapılarak 1,5 ay hapis cezası ile cezalandırılması mümkün hale gelebilecektir.
Yaş Küçüklüğü
Kasten yaralama suçunun işlenmesinde failin TCK 31 maddesinde yer alan yaş grupları içerisinde olması halinde failin yaşına göre ceza indirimi yapılması mümkün olduğu gibi 12 yaşından küçük olması durumlarına göre ceza verilemeyeceği durumlarda söz konusu olabilir.
Diğer İndirim Nedenleri
Yukarıda sıralamış olduğumuz cezada indirim nedenleri adam dövme cezası belirlenirken sık uygulanan indirim nedenleri arasında yer alır. Bunlar haricinde ise;
- Meşru müdafaa ve zorunluluk hali (TCK 25)
- Sınırın aşılması (TCK 27)
- Akıl hastalığı (TCK 32)
- Sağır ve Dilsizlik durumları (TCK 33
- Geçici nedenler, alkol ve uyuşturucu madde etkisi altında olma (TCK 34)
Gibi durumlar kasten yaralama suçlarında uygulanması mümkün olan cezada indirim nedenleri arasında yer alır.
Yukarıda sıralamış olduğumuz cezada indirim nedenlerinin soruşturma aşamasında veya yargılama aşamasında kanıtlanabilirliği fail hakkında verilecek olan cezanın belirlenmesinde önemlidir. Görüldüğü gibi bu indirim nedenleri fail hakkında önemli sayılabilecek derecede fazla olabilmektedir. Bu nedenle soruşturma aşamasından itibaren bu tür davaların hukuki destek alınarak sürdürülmesi tavsiye olunur.
Küfür Eden Birini Dövmenin Cezası Nedir?
Failin kendisine yönelik gerçekleşen ağır bir hakaret veya küfür sonucunda kasten yaralama suçunu işlemesi genellikle haksız tahrik olarak kabul edilir. Bu durumda küfür eden birisini dövmenin cezası belirlenirken yukarıda belirtmiş olduğumuz haksız tahrik indirimlerinin uygulanması kuvvetle muhtemeldir. Bu durumda yapılacak olan ceza indirimi 1/4 ile 3/4 oranlarında değişiklik gösterir. Genellikle indirim oranının belirlenmesinde tahrikin boyutu dikkate alınmaktadır.
Adam Dövmenin Cezası Kaç TL
Adam dövmenin cezasının belirlenmesinde genel bir adli para cezası belirlenmemiştir. Genellikle yukarıda sıralamış olduğumuz durumlara göre belirlenecek olan cezanın 1 yıl ve altı alması durumunda hapis cezasının para cezasına çevrilmesi veya TCK 86/2 maddesi uyarınca doğrudan para cezası verilmesi mümkün olabilmektedir.
Adam Dövmenin Cezası Para Cezasına Çevrilir Mi?
Adam dövmenin cezası para cezasına çevrilebilmesi için mağdurun yaralanmasının “basit yaralama” şeklinde gerçekleşmesi gerekir. Daha çok adam yaralama suçu olarak tabir edilen TCK 87 maddesinde yer alan neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçunun para cezasına çevrilmesi mümkün değildir. Elbette ki adam dövme cezası para cezasına çevrilebilmesi için diğer koşulların da oluşması gerekir. Kasten yaralama suçunda failin 1 yıl ve daha az süreli hapis cezası alması halinde adam dövmenin cezası para cezasına çevrilebilir.
